Yabancı ekonomistler enflasyon verilerini nasıl yorumladı?
ASİYE ERDURAN
Temmuz ayında tüketici fiyatlarındaki artışın beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi, enflasyon tartışmalarının Türkiye’nin gündeminde daha uzun süre kalacağını gösterdi.
Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, geçtiğimiz hafta gerçekleştirilen ve tüm piyasa uzmanları ile ekonomistlerin yakından takip ettiği TCMB Enflasyon Raporu sunumunda da kısa vadede enflasyonun kesintisiz yükseleceğinin sinyallerini verdi. Yüksek enflasyon karşısında Erkan, “Fiyat istikrarı ana hedefimiz doğrultusunda tüm araçlarımızı kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz.”
Enflasyonda beklenen düşüş, yatırımcıları ve bireyleri birikimlerini alternatif yatırım araçlarına ve Borsa’ya yöneltirken, önümüzdeki dönemin para politikasına yönelik atılacak adımların da yatırımcıların radarında olmaya devam etmesi bekleniyor.
Yabancı ekonomistler TÜFE’deki yüksek seyrin devam etmesini beklerken, TCMB’nin daha agresif adımlar atması gerektiğini savundu.
“TL’deki değer kaybı enflasyonu yükseltecek”
TCMB’nin yeni lideri Hafize Gaye Erkan ve grubunun piyasalarda sıkı para politikası uygulamalarının tüketici fiyatları üzerindeki etkisini değerlendiren Wells Fargo ekonomisti Brendan McKenna, Türkiye’nin enflasyonda beklenen düşüşten hâlâ uzak olduğunu söyledi. TL’deki değer kaybının önümüzdeki aylarda enflasyonu daha da yukarı çekeceğini belirtti.
Son faiz kararına ilişkin görüşlerini paylaşan McKenna, faiz artırım kararının doğru atılmış bir adım olduğunu ancak siyasetin sıkılaşmasının çok daha hızlı ve agresif olması gerektiğini kaydetti. Kademeli sıkılaştırmanın finansal piyasalar üzerinde yetersiz bir etki yarattığını vurgulayan Wells Fargo ekonomisti, bu adımın TL’nin sert bir kayıp yaşamasına neden olduğunu söyledi. Uzun süreli baskı kurun altındaFaiz artışlarına rağmen Türkiye’nin yüksek enflasyonla mücadele etmeye devam edeceğini belirtti.
“TCMB’nin faiz oranlarını yüzde 25’in üzerine çıkaracağından şüpheliyim”
New York merkezli Medley Global Advisors yöneticisi Nick Stadtmiller’e göre, önümüzdeki yıl enflasyonun önceki enflasyon raporlarında öngörüldüğü gibi düşmeyeceğini TCMB’nin kabul etmesinin umutlu olduğunu söyledi. Ancak enflasyonun %50’ye yaklaşması ve politika faizinin bunun yarısından az olmasının fiyat baskılarını hafifletmeyeceğini belirtti.
Stadtmiller, “Yetkililer fiyat baskılarını gerçekten kontrol altına almak istiyorsa, politika faizi en azından enflasyon oranına yakın olmalı” dedi. Yine de TCMB’nin faiz oranlarını %25’in üzerine çıkaracağından şüpheliyim” dedi. Stadtmiller, sıkılaştırma politikasına kademeli yaklaşımın, uluslararası yatırımcılar arasında merkez bankasının gerçekten bağımsız olmadığı ve halen siyasi müdahaleye tabi olduğu yönündeki şüpheleri güçlendirdiğinin altını çizdi.
Türkiye ekonomisi için olası risklere değinen Stadtmiller, petrol fiyatlarının 100 dolara yükselmesinin ve bu fiyatta sabit kalmasının Türkiye’nin ithalat faturasını olumsuz etkileyeceğini ve cari açığın artmasına neden olacağını belirtti. Bu senaryoda ekonomi yönetiminin cari açığı azaltmasının tek yolunun ithalat talebini durduracak bir sakinlik yaratmak olduğunu vurguladı.
“TCMB’den daha agresif bir yaklaşım bekliyorum”
Enflasyon verilerinin değerlendirilmesinde Virginia Tech Profesörü Dr. Dimitris Tsarouhas’tan geldi.
Beklentileri aşan enflasyon verilerinin yeni Merkez Bankası Başkanı’nın mevcut temkinli yaklaşımına darbe vurduğunu söyledi. TCMB’nin şu ana kadar beklentileri yönettiğini belirten Tsarouhas, önümüzdeki aylarda daha yüksek ve hızlı faiz artırımları ile TCMB’den daha agresif bir yaklaşım beklediğini söyledi. Daha yüksek ve daha hızlı faiz artışları ile daha agresif bir yaklaşımın kaçınılmaz olduğunu belirtti.
Yeni ekonomi yönetimi hakkında da değerlendirmelerde bulunan Tsarouhas, yeni ekonomi yönetiminin dış pazarlardaki prestijinin oldukça başarılı görüldüğünü belirtti. Ancak Merkez Bankası para politikasında daha radikal bir adım atmadığı sürece liranın prestij kazanmasının çok zor olduğunu söyledi.
Yabancılar ilgilenebilir
Enflasyon verilerinin ardından piyasalardaki etkiyi değerlendiren Financial Orbit Kurucusu Chris Bailey, önümüzdeki dönemde kurda bir miktar daha yükseliş olabileceğini belirtti. Bailey, tüketici fiyatlarının yıl sonunda zirve yapacağını ve 2024’te düşüşe geçeceğini belirterek, yeni ekonomi yönetimine duyulan güvenin ardından Borsa İstanbul’da olumlu fiyatlamaların görüldüğünü söyledi. Bailey, önümüzdeki 18 ayda uluslararası yatırımcıların Türkiye’ye yatırım yapma konusunda daha olumlu yaklaşacaklarını da sözlerine ekledi.
